معرفي نشريه
تخصصی
به نام خدا
مصاحبه اختصاصی خبرگزاری ایکنا با مدیر مسوول نشریه
به گزارش ایکنا؛ این مجله با هدف جبران خلاهای موجود علمی در زمینه قرآن و حدیث و ایجاد بستری برای محققان جوان حوزه وارد عرصه نشر شده است به همین دلیل این مجله شرط داشتن عنوان «دکتر» برای نشر مقاله را ندارد و تاکید بیشتر بر محتوای علمی دارد.
سرویس حوزههای علمیه ایکنا گفتوگویی دوستانه و صمیمانه را با حجتالاسلام والمسلمین محمد مهدی احسانیفر، مدیر مسئول مجله دانشها و آموزههای قرآن و حدیث انجام داده است تا خوانندگان محترم با چند و چون، اهداف، چرایی و چگونگی انتشار این مجله آشنایی بیشتری پیدا کنند.
ایکنا: با توجّه به اینکه مجلّات قرآنی و حدیثی متعدّدی وجود دارد، چرا اندیشه تأسیس یک مجلّه قرآنی و حدیثی دیگر را دنبال کردید؟
اندیشه راهاندازی یک مجلّه قرآنی و حدیثی را باید در فعالیتهای علمی دستاندرکاران مجلّه در دهه گذشته جستوجو کرد. ما با نگاشتههای بسیاری در حوزه قرآن و حدیث مواجه شدیم و نگاشتههای فراوانی هم زیر نظر برخی از دستاندرکاران مجلّه مانند سردبیر محترم، تولید شد؛ ولی همواره عرضه آنها به مخاطب با صفی طولانی مواجه میشد. این مسئله نشان میداد که مجلّات کنونی برای عرضه نگاشتههای قرآنی و حدیثی کافی نیستند.
از سوی دیگر، بسیاری از نگاشتهها، فضایی مشترک بین قرآن و حدیث را تصویر میکردند. گاهی مجلّات قرآنی، این قبیل از نگاشتهها را به مجلّات حدیثی حواله میدادند و گاهی برعکس؛ از این رو کمبود مجلّات قرآنی - حدیثی که نگاشتههای مرتبط با ثقلین را در کنار هم بیاورد، احساس میشد.
زمینه سوم، محدودیت قالبهای نشر بود، زیرا بسیاری از پژوهشگران، اساتید و اندیشمندان، یافتههایی ارزشمند در حوزه قرآن و حدیث داشتند، ولی فرصت کافی برای تبدیل آن به مقاله علمی - پژوهشی یا علمی - ترویجی را نمییافتند و بیشتر مجلّات حاضر نبودند، قالبهای دیگر نگاشته را بپذیرند. از این رو حجم بسیاری از دانشهای قرآنی و حدیثی در گوشه کتابخانههای شخصی خاک میخورد و با اینکه مشتری حقیقی داشت، ولی زمینه عرضه نمییافت از این رو کمبود مجلّاتی که حاضر شوند، از دو قالب مقاله علمی - پژوهشی و علمی - ترویجی عبور کرده و ملاک اصلی خود را علمی بودن نگاشتهها قرار دهد، احساس میشد.
شرط دکتری را برای پذیرش مقاله برداشتیم
پنجمین زمینه، اصرار بسیاری از مجلّات، بر نشر مقالات افرادی با پیشوند «دکتر» بود. حتّی بسیاری از مجلّات علمی - ترویجی هم به صورت الزامی یا ترجیحی، اصرار بر چاپ مقالات فارغالتحصیلان دکتری یا مقالات مشترک با دارندگان مدرک دکتری داشتند از این رو کمبود مجلّاتی که به علمی بودن نگاشته بیش از عنوان نویسنده، اهمیت دهند، احساس میشد.
این پنج انگیزه، سالیانی همراهمان بود تا اینکه فرصتی ایجاد شد و آن را در قالب مجلّه دانشها و آموزههای قرآن و حدیث، پیگیری کردیم.
ایکنا: سیر دریافت مجوّز، چگونه بود؟ آیا مشکلی در مسیر وجود نداشت؟
اوّل بهمن ماه ۱۳۹۶ درخواست مجوّز مجلّه را از طریق سامانه جامع رسانههای کشور ارائه کردیم و ۲۵ تیرماه ۱۳۹۷ مجوّز صادر شد. هرچند صدور مجوّز طول کشید، ولی به صورت روان انجام شد که جا دارد از معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به ویژه هیئت محترم نظارت بر مطبوعات، تشکر کنیم.
ایکنا: مجله از چه زمانی منتشر میشود و در مورد هیئت تحریریه نیز توضیح دهید؟
امیدواریم که به لطف خدا نخستین شماره مجلّه در تابستان سال جاری (۱۳۹۷) از چاپ خارج شود. الحمدلله گردآوری نگاشتهها از نویسندگان محترم تاحدودی انجام شده و هم اکنون تقریبا به اندازه سه شماره، نگاشته به مجلّه رسیده است.
فعالیت هیئت تحریریه از سال ۹۶
هیئت تحریریه مجلّه هم از بهمن ماه ۱۳۹۶ آغاز به کار کرد و تاکنون به صورت هفتگی جلسه داشتیم. محصول این جلسات، تدوین اساسنامه مجلّه، روشنامه جذب و ارزیابی و پذیرش نگاشتهها، روندنمای پذیرش، شیوهنامه تنظیم نگاشتهها، نماد محتوایی و شعار مجلّه، شیوهنامه ساختار و شناسنامه، طرح جلد و صفحات مجلّه و کاربرگ ارزیابی بوده است. همچنین چند جلسه درباره چگونگی اداره مجلّه از حیث مالی، تبلیغاتی و اداری داشتیم. حدود ۱۰ جلسه هم به بررسی مجلّات قرآنی و حدیثی پرداختهایم. برای این بررسی کاربرگ ویژهای طراحی شده و براساس آن تلاش میکنیم تا قوّتها و ضعفهای مجلّات قرآنی و حدیثی را تحلیل کنیم و از تجربه دیگران بهرهمند شویم.
تحصیلات سطوح عالی حوزه برای دستاندرکاران مجله
همه اعضای هیئت تحریریه و دستاندرکاران اجرایی مجلّه تحصیلات عالی فقهی، اصولی، قرآنی و حدیثی دارند. همه این اعضا، دارای نگاشتههای قرآنی و حدیثی چاپ شده هستند. هر یک از اعضا در یک یا چند شاخه از علوم و معارف قرآن و حدیث فعالیت های تخصّصی موثر انجام دادهاند. مثلا هم اکنون در تحریریه و اجرایی مجله، کارشناس حوزهها و مکاتب حدیثی، کارشناس صحیفه سجادیه، کارشناس نهجالبلاغه، کارشناس اعتبارسنجی حدیث، کارشناس تخریج، کارشناس کلام نقلی، کارشناس تفسیر، کارشناس ادبیات عرب، کارشناس علوم قرآن و برخی شاخههای دیگر را داریم. بیشتر اعضای تحریریه و اجرایی، تجربه تدریس در یک یا چند ماده از علوم و معارف قرآن و حدیث را داشته و تاکنون مشاور مقالات علمی بسیاری بودهاند.
ایکنا: ویژگیهای مجلّه دانشها و آموزههای قرآن و حدیث نسبت به مجلّات دیگر چیست؟
مجلّه دانشها و آموزههای قرآن و حدیث، چند ویژگی محوری دارد. نخست اینکه پیش از آغاز به کار رسمی مجلّه، زیرساختهای نظری آن در جلسات هفتگی دست اندرکاران، مورد بحث قرار گرفته که محصول آن اسناد مختلف مجلّه است؛ یکی از این اسناد، کاربرگ ارزیابی است. هدف این کاربرگ، ارتقای نگاشتههاست است نه ردّ مقالات. ما تا جایی که نویسنده، قصد پیگیری و همکاری و ارتقا داشته باشد، نگاشته او را رد نمیکنیم. اعضای تحریریه و ارزیابان متعهد هستند که به همه نگاشتهها برای ارتقا تا رسیدن به نقطه مطلوب برای چاپ، کمک کنند. حتّی اگر این مسیر به ۱۰ بار رفت و برگشت نگاشته منجر شود؛ بنابراین چیزی به عنوان امتیاز در کاربرگ ندیدهایم؛ بلکه قوّتها و ضعفها را گوشزد میکنیم. قوّتها را پیش از ضعفها قرار دادهایم تا نویسندگان بدانند که ابتدا به قوّتهای نوشته آنها توجّه کردهایم.
انتشار نگاشتهها در ۲۴ قالب
ویژگی دیگر مجله، امکان نشر نگاشته های علمی در ۲۴ قالب است. این قالبها در شماره اول مجلّه چاپ خواهد شد. ۲۴ قالب، فرصت مناسبی را فراهم میکند تا اساتید، پژوهشگران و حتّی دانشجویان و دانشپژوهان بتوانند نگاشتههای علمی خود را در قالب دل خواه، به چاپ برسانند. مثلا یکی از قالبهای چاپ نگاشته، یادداشت آزاد است. این یادداشت، نگاشتهای است با کمتر از ۷۰۰ واژه که بدون داشتن ساختار یک مقاله علمی، به ارائه نکته علمی میپردازد. این نگاشته درصدد است تا یافته نویسنده را در کوتاهترین زمان و به آسانترین شکل، قلمی کرده و به مخاطب برساند. قالب دیگر تقریر است. همه دانشجویان و دانشپژوهان میتوانند مطالب خاصی را که در کلاسهای درس یا نشستهای علمی میشنوند در این قالب درآورده تا به نام مشترک گوینده و نویسنده چاپ شود. در حقیقت با این قالب، مطالب نوی اساتید در کلاسهای درس، فراموش نمیشود بلکه ثبت و منتشر میشود.
و اما سخن پایانی شما؟
مجلّه دانشها و آموزههای قرآن و حدیث یک هدف اساسی دارد که در قالب حدیثی قدسی از امام صادق (ع) در پشت جلد مجله منعکس شده است. همچنین سه شعار اساسی داریم که آن هم در پشت جلد مجلّه منعکس شده است و تعهد ما پیگیری این سه شعار است و همین جا از همه اندیشمندان، اساتید، پژوهشگران، طلّاب و دانشجویان دعوت میکنیم که نگاشتههای علمی خود را در قالب دل خواه برای مجلّه بفرستند. در صورتی که تعداد نگاشتهها زیاد شود و این روند ادامه دار باشد، از ظرفیت های دیگر برای نشر، استفاده خواهیم کرد تا نویسندگان گرامی، مدّت طولانی در صف انتشار باقی نمانند.
ایکنا: راههای ارتباطی با مجله چگونه است؟
راههای ارتباطی با مجلّه عبارت است از: تارنمای مجلّه به آدرس: http://majaleh-a.ir/ که با جستجوی نام فارسی مجله در موتورهای جستجو به آسانی قابل دسترسی است. همچنین آدرسهای ایمیل Majaleh.d.a@Gmail.com و Majaleh.d.a@Mailfa.com و شماره همراه ۰۹۲۱۴۳۱۲۶۵۱ نیز پاسخگوی نویسندگان و علاقهمندان خواهد بود.
لینک خبر:
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تبلیغ سنتی و مجازی؛ قوت ها و ضعف ها
عباس محمودیشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400تاکنون در جلسات و گعده¬های مختلف طلاب علوم دینی بارها دیدهام که نسبت به برتری تبلیغ سنتی یا مجازی اختلاف دیدگاه¬های بسیاری وجود دارد و طرفداران هر دیدگاه¬ برای اثبات نظر خود، دلایلی دارند؛ بهعنوان نمونه، برخی از طرفداران تبلیغ سنتی به این سخن مقام معظم رهبری (حفظهالل چکیده کاملتاکنون در جلسات و گعده¬های مختلف طلاب علوم دینی بارها دیدهام که نسبت به برتری تبلیغ سنتی یا مجازی اختلاف دیدگاه¬های بسیاری وجود دارد و طرفداران هر دیدگاه¬ برای اثبات نظر خود، دلایلی دارند؛ بهعنوان نمونه، برخی از طرفداران تبلیغ سنتی به این سخن مقام معظم رهبری (حفظهالله) استناد نموده که ایشان فرموده¬اند: این مجالس روضهخوانی، مجالس وعظ و خطابه، مجالس گوناگون، خیلی چیزهای مهمی است؛ اینها را دستکم نباید گرفت؛ هم از فضای مجازی مؤثرتر است، هم از صدا و سیما مؤثرتر است جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - روایات زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده؛ گونه شناسی و دلالت سنجی
هانی زعفرانیشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400موضوع زیارت مرقد امام حسین علیه السلام با پای پیاده، یکی از موضوعات پژوهشی اولویت دار در حوزه زیارت است؛ زیرا از طرفی، این شکل خاص زیارت در میان مسلمانان، علاقه مندان بسیار زیادی دارد و از طرفی، کشف استنادات روایی این شیوه زیارتی و شرایط آن، تحقیق و پژوهش بیشتری را می ط چکیده کاملموضوع زیارت مرقد امام حسین علیه السلام با پای پیاده، یکی از موضوعات پژوهشی اولویت دار در حوزه زیارت است؛ زیرا از طرفی، این شکل خاص زیارت در میان مسلمانان، علاقه مندان بسیار زیادی دارد و از طرفی، کشف استنادات روایی این شیوه زیارتی و شرایط آن، تحقیق و پژوهش بیشتری را می طلبد. در این راستا، مقاله پیش رو پس از جمع آوری روایات این باب بر مبنای کلیدواژه هایی همچون «خُطْوَة»، «مَاشِیاً» و «مِنَ الْفُرَات»، آنها را در قالب سه گونه روایی ارائه داده است. این نگاشته بهفراخور گنجایش خود، ضمن گونهشناسی روایات، به دلالت سنجی روایات و بیان تفاوت های موجود در آنها از حیث محدوده پیاده روی و جمع دلالی، پرداخته است. بررسی احتمال طریقیت داشتن پیاده روی نیز در دستور کار این مقاله قرار داشته است. در پایان، دلالت روایات بر فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده در تمام طول سفر، مورد قبول نگارنده واقع شده است جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ضرورت مدارا در مدیریت اسلامی و آثار اجتماعی آن با تأکید بر سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و امام علی علیه السلام
رمضانعلی رحمتیشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400مدیریت منابع انسانی، یکی از شاخه های دانش مدیریت است. در این شاخه، قواعد رفتار مدیر با زیردستان مطرح می شود؛ انسانهایی با روح لطیف که تندی را برنتافته و تشویق، همکاری، تذکر و انعطاف، بیش از تنبیه، تحمیل، عیب جویی و خشونت، رشد آنان را رقم میزند. بر این اساس، مدارا یکی ا چکیده کاملمدیریت منابع انسانی، یکی از شاخه های دانش مدیریت است. در این شاخه، قواعد رفتار مدیر با زیردستان مطرح می شود؛ انسانهایی با روح لطیف که تندی را برنتافته و تشویق، همکاری، تذکر و انعطاف، بیش از تنبیه، تحمیل، عیب جویی و خشونت، رشد آنان را رقم میزند. بر این اساس، مدارا یکی از کلیدهای موفقیت در مدیریت است. مقاله حاضر درصدد است به جایگاه مدارا در مدیریت اسلامی پرداخته و آثار اجتماعی آن را واکاوی کند. برای تبیین دیدگاه اسلام در این موضوع، آیات و روایات، بررسی و با سیره عُقلا تطبیق شده است. متن پیش رو توانسته پس از تحلیل نصوص، آن را در ساختاری کاربردی و متناسب با وضعیت روز جامعه ارائه نماید جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحلیل سماع اموات با تاکید بر آیات 80 و 81 سوره نمل (با رویکرد قرآن به قرآن)
زهرا حصارکی محمدحسین ضیائی نیاشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400سماع موتی یکی از مسائل مبنایی در موضوع شفاعت و استغاثه از اولیاء الهی در دنیا است. برخی از سلفی ها با زیر سوال بردن سماع اموات، زیربنای اموری هم چون شفاعت و استغاثه به اولیاء و صالحان را مورد خدشه قرار داده اند. مخالفان سماع موتی، برای اثبات مدعای خویش به برخی از آیات ق چکیده کاملسماع موتی یکی از مسائل مبنایی در موضوع شفاعت و استغاثه از اولیاء الهی در دنیا است. برخی از سلفی ها با زیر سوال بردن سماع اموات، زیربنای اموری هم چون شفاعت و استغاثه به اولیاء و صالحان را مورد خدشه قرار داده اند. مخالفان سماع موتی، برای اثبات مدعای خویش به برخی از آیات قرآن کریم استناد کرده اند. البانی اولین کسی است که با تبیین متفاوت آیات 80 و 81 سوره نمل، تقریر جدیدی از عدم سماع اموات ارائه کرده است. این مقاله در صدد است با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به آیات قرآن کریم به نقد دیدگاه البانی بپردازد. در نتیجه ی این پژوهش روشن می¬شود که با توجه به مفهوم شناسی قرآنی سمع و موت؛ مراد از سمع در آیات لازمهی آن یعنی هدایت پذیری است، و مراد از میت در آیات, کافر می¬باشد. در نتیجه وجه شبه در تشبیه کافر به میت، سمع به معنای مطلق شنیدن نیست؛ بلکه مراد لازمه¬ی آن ـ یعنی هدایت پذیری ـ است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - موانع پیشرفت مادی از دیدگاه صحیفه سجادیه
علی انجم شعاعشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400صحیفه سجادیه کتابی کامل است که علاوهبر مسائل معنوی، به زندگی مادی افراد نیز اهمیت داده است. در این کتاب شریف گزارههای بسیاری در موضوع پیشرفت مادی و موانع آن منعکس شده است. آنچه مقاله حاضر به آن پرداخته، «موانع پیشرفت مادی از نگاه صحیفه سجادیه است. تاکنون تحقیقی در ای چکیده کاملصحیفه سجادیه کتابی کامل است که علاوهبر مسائل معنوی، به زندگی مادی افراد نیز اهمیت داده است. در این کتاب شریف گزارههای بسیاری در موضوع پیشرفت مادی و موانع آن منعکس شده است. آنچه مقاله حاضر به آن پرداخته، «موانع پیشرفت مادی از نگاه صحیفه سجادیه است. تاکنون تحقیقی در اینباره انجام نگرفته در حالی که نتایج این پژوهش نشانگر عمق نگاه و توجه اهلبیت^ به زندگی مادی افراد است. وجود موانع مادی و فراوانی آنها در معیشت مردم، همزمان با سعی انسان بر گسترش و ارتقاء زندگی، پرداختن به این موضوع را ضروری میکند. برطرف شدن این موانع می¬تواند موجب توسعه زندگی مادی انسان شده و بشریت را از فقر نجات دهد. با توجه به گزارههای موجود در این کتاب شریف، دوازده محورِ مرتبط با موانع پیشرفت مادی ارائه شده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مقایسه چاپ آفاق از کتاب جمال الاسبوع با چاپ منشورات الرّضى بر پایه مقابله
حامد متوادیشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400میراث علمی گذشتگان در طول سالیان متمادی و بر اثر نسخهبرداریهای متعدد از آسیبهای متنی مصون نبوده است. یکی از پژوهشهای متن محور جهت رفع آسیبهای متنی و دستیابی به متون اصلی، مقابله نسخههای چاپ شده است. برخی از نسخههای چاپ شده به دفعات مورد تحقیق پژوهشگران قرار گرفته چکیده کاملمیراث علمی گذشتگان در طول سالیان متمادی و بر اثر نسخهبرداریهای متعدد از آسیبهای متنی مصون نبوده است. یکی از پژوهشهای متن محور جهت رفع آسیبهای متنی و دستیابی به متون اصلی، مقابله نسخههای چاپ شده است. برخی از نسخههای چاپ شده به دفعات مورد تحقیق پژوهشگران قرار گرفته اند و مقابله این نسخ به معرفی چاپهای ارزنده از حیث تحقیق کمک میکند. سید ابن طاووس از دانشمندان پرتلاشی است که در حوزه دعا تألیفات ارزشمندی به جای گذاشته و این آثار همواره مورد توجه عالمان و مردم بوده است. کتاب جمال الاسبوع با موضوع اعمال، نمازها و دعاهای ویژه ایام هفته یکی از نگاشتههای سید ابن طاووس است. نگاشته حاضر برای نخستینبار دو نسخه مشهور از این کتاب را با روش مقابله بررسی کرده و آسیبهای متنی آن را دستهبندی می کند. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - امکان ارتباط متقابل با نبی مکرّم صلی الله علیه و آله پس از وفات ایشان
سید علی اصغر موسوی اطهرشماره 13 , دوره 4 , تابستان 1400استمرار حیات نبی مکرّم صلی الله علیه و آله بر اساس قیاس اولویت نسبت به حیات شهیدان و به تبع آن امکان برقراری ارتباط با آن حضرت بعد از وفاتش، حقیقتی پذیرفته شده نزد غالب ملل اسلام، غیر از سلفیها است. سلفیها با نپذیرفتن امکان ارتباط متقابل، «توسل» و «شفاعخواهی» دیندار چکیده کاملاستمرار حیات نبی مکرّم صلی الله علیه و آله بر اساس قیاس اولویت نسبت به حیات شهیدان و به تبع آن امکان برقراری ارتباط با آن حضرت بعد از وفاتش، حقیقتی پذیرفته شده نزد غالب ملل اسلام، غیر از سلفیها است. سلفیها با نپذیرفتن امکان ارتباط متقابل، «توسل» و «شفاعخواهی» دینداران از پیامبر را بعد از وفاتش، پوچ و بدعت میانگارند. اهم مستندات مدافعان این پندار ناصواب، علاوهبر انگاره نفی حیات و آگاهی پس از وفات، عبارتند از: 1. مانع بودن «برزخ»؛ 2. روایات ناظر به انقطاع عمل بعد از مرگ. نگارنده در این مقاله ضمن نقد این دو پندار، اهم ادله و شواهد وحیانیِ امکان ارتباط با نبی مکرّم پس از مرگ را بررسی کرده است که عبارتند از: 1. استمرار جایگاه نظارتی نبی -مکرّم نسبت به اعمال امت، بعد از وفات 2. سخن گفتن پیامبر با هلاک شدگان در جنگ بدر؛ 3. وجوب سلام دادن به پیامبر به صیغه خطاب در تشهد. جزييات مقاله
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ارزشسنجی سند و متن دعای هفت هیکل
رضا عطایی رسول عطاییشماره 2 , دوره 1 , پاییز 1397دعای هفت هیکل یکی از متونی است که در سالیان اخیر میان مردم معروف شده است. این دعا متشکّل از فقرات هفتگانه بوده که به هر فقره، عنوان «هیکل» اطلاق می شود. این متن با عنوان «هفت هیکل» در کتاب «گنجهای معنوی» آمده است. مرحوم کفعمی نیز در کتاب «جُنَّةُ الاَمانِ الواقيَة» معر چکیده کاملدعای هفت هیکل یکی از متونی است که در سالیان اخیر میان مردم معروف شده است. این دعا متشکّل از فقرات هفتگانه بوده که به هر فقره، عنوان «هیکل» اطلاق می شود. این متن با عنوان «هفت هیکل» در کتاب «گنجهای معنوی» آمده است. مرحوم کفعمی نیز در کتاب «جُنَّةُ الاَمانِ الواقيَة» معروف به «المصباح»، هفت دعا را با عنوان «الهیاکل» ذکر می کند که با متن مذکور در کتاب «گنجهای معنوی» تفاوت زیادی دارد. وجود پرسش هایی دربارۀ اعتبار و انتساب این دعاها و ذکر خواصّ متعدّد برای آن در کنار رویآوری مردم به آن، ارزشگذاری این متون را ضروری می سازد. نگاشتۀ حاضر به اعتبارسنجی این دعا پرداخته و برای نخستین بار با منبع شناسی، بررسی متون مشابه و تخریج آن از منابع شیعه، آن را ارزیابی کرده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - معرّفی فهرستی مجلّه های مرتبط با قرآن و حدیث
سیدمجید نبویشماره 3 , دوره 1 , زمستان 1397یکی از ضرورت¬های پژوهش در حوزۀ قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی، شناخت مجلّه¬های مرتبط با آنهاست. پژوهشگران مطالعات اسلامی برای ارائۀ مقالات نو، نیازمند آگاهی از پیشینۀ مقالات و مجلّه¬های مرتبط با موضوع خود هستند. هدف نویسنده از معرّفی مجلّه¬ها، شناساندن آنها به پژوهشگران و چکیده کاملیکی از ضرورت¬های پژوهش در حوزۀ قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی، شناخت مجلّه¬های مرتبط با آنهاست. پژوهشگران مطالعات اسلامی برای ارائۀ مقالات نو، نیازمند آگاهی از پیشینۀ مقالات و مجلّه¬های مرتبط با موضوع خود هستند. هدف نویسنده از معرّفی مجلّه¬ها، شناساندن آنها به پژوهشگران و آسان¬سازی نشر نگاشته¬های آنهاست. با توجّه به این¬که تاکنون فهرست جامعی از مجلّه¬های مرتبط با قرآن و حدیث و مطالعات اسلامی ارائه نشده، نگاشتۀ حاضر درصدد ارائۀ این فهرست بر آمده و مجلّات را بر اساس رتبۀ علمی - پژوهشی، علمی - ترویجی و علمی - تخصّصی دسته¬بندی می¬کند. با بررسی¬های به عمل آمده، 189 مجلّه یافت شد که 102 مجلّه، علمی – پژوهشی، 33 مجلّه، علمی - ترویجی و 54 مجلّه، علمی - تخصّصی است. در معرّفی هر کدام از مجلّه¬ها که گسترۀ حوزوی و دانشگاهی را شامل می¬شود، صاحب امتیاز، آدرس وب¬سایت (اگر داشته باشند)، مدیر مسؤول و شماره تلفن مجلّه بیان می¬گردد. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - طرحی در سرفصل های دانش دعا
علی انجم شعاعشماره 1 , دوره 1 , تابستان 1397دعا راه نیایش با خدا و یکی از قالبهای ارائۀ معارف است. این معارف به دلیل فراوانی، ژرف¬بودن و داشتن موضوعات انبوه، می¬تواند بهعنوان دانشی مستقل ارائه شده و یا زیربنای شکل¬گیری و گسترش دانش¬های دیگر، باشد. گام نخست برای تولید این دانش، کشف، گردآوری و سامان¬دهی موضوعات چکیده کاملدعا راه نیایش با خدا و یکی از قالبهای ارائۀ معارف است. این معارف به دلیل فراوانی، ژرف¬بودن و داشتن موضوعات انبوه، می¬تواند بهعنوان دانشی مستقل ارائه شده و یا زیربنای شکل¬گیری و گسترش دانش¬های دیگر، باشد. گام نخست برای تولید این دانش، کشف، گردآوری و سامان¬دهی موضوعات آن است. برخی از این موضوعات بهصورت پراکنده در کتاب¬ها و پژوهشهای حدیثی و دعایی بیان شده؛ ولی تاکنون فهرستی نسبتا جامع از موضوعات دانشی دعا ارائه نشده است. پژوهش حاضر، سعی کرده تا سرفصلهای دانش دعا را ارائه نماید. نشان¬دادن گسترۀ معارف ادعیه و امکان بهره¬گیری از سرفصلهای ارائه¬شده برای نگارش پایان¬نامه، مقاله و کتاب بخشی از بهره¬های این پژوهش است. این پژوهش در 14 بخش و بهصورت درختی تنظیم شده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی تاریخ و متن دعای «عدیله»
رسول عطاییشماره 4 , دوره 1 , بهار 1398دعای عدیله یکی از دعاهای نسبتا معروف است. برخی، خواندن این دعا را برای حفظ و تثبیت ایمان و در امانماندن از فراموشیِ عقاید در هنگام مرگ، توصیه کردهاند. متن دعای عدیله توسّط شیخ عبّاس قمی در کتاب «مفاتیح الجنان» آمده و در کتاب «مفتاح الجنان» نیز با عنوان «دعاء العدیلة ا چکیده کاملدعای عدیله یکی از دعاهای نسبتا معروف است. برخی، خواندن این دعا را برای حفظ و تثبیت ایمان و در امانماندن از فراموشیِ عقاید در هنگام مرگ، توصیه کردهاند. متن دعای عدیله توسّط شیخ عبّاس قمی در کتاب «مفاتیح الجنان» آمده و در کتاب «مفتاح الجنان» نیز با عنوان «دعاء العدیلة الکبیر» وجود دارد. کاربرد و شهرت این دعا در میان مردم از یک¬سو و وجودنداشتن تحقیقی مستند در رابطه با سند و متن آن از سوی دیگر، اعتبارسنجی این دعا را ضروری میکند. هدف از این پژوهش، تبیین جایگاه دعای عدیله در منابع روایی شیعه است. نوشته حاضر برای نخستین بار با منبع¬یابی، سندشناسی، بررسی محتوایی، طرح دیدگاههای گوناگون و ارزیابی این دعا با برخی ملاکهای موجود در پذیرش متون حدیثی، به اعتبارسنجی آن پرداخته است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - شناخت، گونه ها و ویژگی های نگاشتۀ علمی ـ اختصاصی ویژۀ دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث
محمد مهدی احسانی فرشماره 1 , دوره 1 , تابستان 1397نگاشتۀ علمی - اختصاصی یکی از انواع سه¬گانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهت¬ها و تفاوت¬های آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّع¬نگاری و بهره¬گیری بهتر از فرصت باز می¬کند. نوشتارهای علمی - اختصاصی، قالب¬های گوناگونی را پذیرا بوده، حجم¬های متفاوت چکیده کاملنگاشتۀ علمی - اختصاصی یکی از انواع سه¬گانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهت¬ها و تفاوت¬های آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّع¬نگاری و بهره¬گیری بهتر از فرصت باز می¬کند. نوشتارهای علمی - اختصاصی، قالب¬های گوناگونی را پذیرا بوده، حجم¬های متفاوت و مطالب مفصّل و خلاصه را می-پذیرد. این¬گونه نیست که پژوهشگران، همواره فرصتی بسیار یا تحلیلی طولانی داشته باشند. گاهی زمان، کوتاه و نکته، کوچک، ولی قابل توجّه است. اگر نویسنده با قالب-های نگارش علمی در نوع اختصاصی، آشنا باشد، قدرت مانور بیشتری داشته و آسان¬تر و زودتر می¬تواند مطلوب خویش را به مخاطب، برساند. مقالۀ حاضر درصدد است با معرّفی نگاشتۀ علمی - اختصاصی، گونه¬ها و ویژگی¬های آن را بشناساند. گویا نوشتار حاضر، نخستین محصول بررسی میدانیِ جامعی دربارۀ این رده از نگاشته¬هاست که در قالب مقاله، ارائه می¬شود. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - شعور موجودات در قرآن و روایات(1) علم و ادراک از دیدگاه اندیشمندان با تطبیق بر آیات و روایات
علی عظیمیشماره 1 , دوره 1 , تابستان 1397شعورداشتن انسان، مورد پذیرش همۀ اندیشمندان است. شعور موجودات دیگر شامل حیوانات، نباتات و جمادات، مسأله¬ای اختلافی است. پیش از بحث دربارۀ شعورداشتن یا نداشتن غیرِ انسان¬ها، نیاز است که معنای شعور، روشن شده و ارتباط آن با درک و علم مشخّص گردد. فیلسوفان، متکلّمان و تفکیکیا چکیده کاملشعورداشتن انسان، مورد پذیرش همۀ اندیشمندان است. شعور موجودات دیگر شامل حیوانات، نباتات و جمادات، مسأله¬ای اختلافی است. پیش از بحث دربارۀ شعورداشتن یا نداشتن غیرِ انسان¬ها، نیاز است که معنای شعور، روشن شده و ارتباط آن با درک و علم مشخّص گردد. فیلسوفان، متکلّمان و تفکیکیان، دیدگاه¬های مختلفی داشته و هر گروه، از زاویه¬ای خاص به این موضوع، نگریسته است. قرآن و روایات به عنوان مهمترین منابع آشنای با مخلوقات، ویژگی¬هایی برای شعور بیان کرده¬اند که بر پایۀ آن می¬توان این مفهوم را شناخت و ارتباط آن را با علم و ادراک، درک کرد. نوشتار کنونی که نخستین شماره از پیوسته مقالات «شعور موجودات از دیدگاه قرآن و روایات» است، به طور خلاصه، مهم¬ترین دیدگاه¬های لغویان، فیلسوفان مکاتب مختلف، متکلّمان مذاهب متفاوت و تفکیکیان را گرد آورده و با قرآن و حدیث، تطبیق داده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - نیازهای تازه در پژوهش و نشر حدیث
محمد جواد حسنیشماره 1 , دوره 1 , تابستان 1397ث -
دسترسی آزاد مقاله
8 - روششناسی «شرح نهج البلاغة لشارح محقّق من اعلام القرن الثّامن» با تأکید بر خطبۀ سوم
مجید توکلشماره 3 , دوره 1 , زمستان 1397کتاب شریف نهج البلاغه با زیبایی واژگان و معانی بلند، همواره مورد توجّه اندیشمندان بوده و شرحهای متعدّدی بر آن نگاشته شده است. با گسترش دامنۀ اطّلاعات پژوهشگران نسبت به منابع پیشین، برخی از شرح¬های نهج البلاغه که پیشتر شناخته¬شده نبودند، یافت شد. معرّفی و روششناسی این چکیده کاملکتاب شریف نهج البلاغه با زیبایی واژگان و معانی بلند، همواره مورد توجّه اندیشمندان بوده و شرحهای متعدّدی بر آن نگاشته شده است. با گسترش دامنۀ اطّلاعات پژوهشگران نسبت به منابع پیشین، برخی از شرح¬های نهج البلاغه که پیشتر شناخته¬شده نبودند، یافت شد. معرّفی و روششناسی این شروح، از آنرو اهمّیت دارد که برخی از اینها، با پردازشی دیگر و از چشم¬اندازی نو به سخنان امام علی علیه السلام نگریسته¬ و میتوانند زیباییهای لفظی و معنایی این گوهرها را بیشتر نمایش دهند. در شرح نهج البلاغه¬ای که با عنوان «شرح نهج البلاغه لشارح محقّق من اعلام القرن الثّامن» منتشر شده، شارح کوشیده تا در هفت بخش، شرحی ادبی و بلاغی ارائه کند. این مقاله برای نخستین بار در پی معرّفی تفصیلی این کتاب و تحلیل روش شارح و ویژگی¬های اوست. از خصوصیات بارز این شرح می¬توان به استفاده از آیات قرآن، عدم تطویل، چینش مناسب و تلاش ادبی چشم-گیر اشاره کرد. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - پارک پژوهشی - کاربردی علوم دینی و انسانی
محمد جواد حسنیشماره 2 , دوره 1 , پاییز 13971 -
دسترسی آزاد مقاله
10 - مفهوم شناسی حریم خصوصی انسان در قرآن و حدیث
حامد متوادیشماره 2 , دوره 1 , پاییز 1397پژوهشگران علوم انسانی تعاریف مختلفی از «حریم خصوصی» ارائه کرده اند. در قرآن کریم و احادیث اهل بیت علیهم السّلام رعایت مناسبات فردی و اجتماعی بین انسان ها، سفارش شده که بخشی از آن با موضوع «حریم خصوصی» ارتباط دارد. تعریف ارائه شده از این مفهوم، جامعیت لغوی و دینی نداشته چکیده کاملپژوهشگران علوم انسانی تعاریف مختلفی از «حریم خصوصی» ارائه کرده اند. در قرآن کریم و احادیث اهل بیت علیهم السّلام رعایت مناسبات فردی و اجتماعی بین انسان ها، سفارش شده که بخشی از آن با موضوع «حریم خصوصی» ارتباط دارد. تعریف ارائه شده از این مفهوم، جامعیت لغوی و دینی نداشته و بیشتر به زاویۀ حقوقی موضوع، نگریسته است. مأموریت این نگاشته، شناخت لغوی «حریم خصوصی» و گردآوری مفاهیم مرتبط با آن از قرآن و حدیث است. هدف این کار، تقویت نگاه دینی در تعریف «حریم خصوصی» بوده و مصادیق این مفهوم را روشن می سازد. چنین شناختی به قانونگذار در تدوین مقرّرات مبتنی بر آموزههای دینی کمک می کند. مقالۀ حاضر ابتدا به واژه شناسی حریم خصوصی و کاربردهای آن در فقه، حقوق و پزشکی پرداخته و سپس با شناسایی مفاهیم مرتبط در قرآن و روایات به تعریفی دینی از این مفهوم دست می یابد. جزييات مقاله