فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ابوطالب علیه السلام در آینه زیارت و دعا
علی انجم شعاعابوطالب علیه السلام شخصیتی تأثیرگذار در تاریخ اسلام است که ابعاد مختلف زندگی‌اش سزاوار بررسی است. زیارت‌ها و دعاهای مرتبط با حضرت ابوطالب علیه السلام در این مقاله بررسی شده است. با توجّه به نقش ایشان در شکل‌گیری اسلام و همچنین نسبت نزدیک با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آ چکیده کاملابوطالب علیه السلام شخصیتی تأثیرگذار در تاریخ اسلام است که ابعاد مختلف زندگی‌اش سزاوار بررسی است. زیارت‌ها و دعاهای مرتبط با حضرت ابوطالب علیه السلام در این مقاله بررسی شده است. با توجّه به نقش ایشان در شکل‌گیری اسلام و همچنین نسبت نزدیک با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و حضرت علی علیه السلام، پرداختن به این موضوع ضروری است. با بررسی و معرّفی زیارات و دعاهای منسوب به این مرد الاهی، مؤمنان با این معارف آشنا می‌شوند و می‌توانند در آداب و اعمالشان از آن بهره گیرند. این مقاله، با تتبّع در معارف مرتبط با این موضوع، مقام و جایگاه حضرت ابوطالب علیه السلام را در آینه زیارات و ادعیه با اشاره به برخی رخدادهای تاریخی تبیین می‌کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - استشهاد به قصیده لامیه ابوطالب علیه السلام در ادب عربی
احمد براریان سید محمد علی هاشمیحضرت ابوطالب علیه السلام علاوه بر جایگاهی که در اسلام به عنوان حامی و تکیه‌گاه پیامبر صلی الله علیه و آله داشت، شاعری برجسته نیز بود تا حدّی که امام صادق علیه السلام توصیه به حفظ و یادگیری اشعار ایشان کرده‌اند. در بین تمام اشعار ایشان، قصیده‌ای که در زمان محاصره اقتصادی چکیده کاملحضرت ابوطالب علیه السلام علاوه بر جایگاهی که در اسلام به عنوان حامی و تکیه‌گاه پیامبر صلی الله علیه و آله داشت، شاعری برجسته نیز بود تا حدّی که امام صادق علیه السلام توصیه به حفظ و یادگیری اشعار ایشان کرده‌اند. در بین تمام اشعار ایشان، قصیده‌ای که در زمان محاصره اقتصادی سروده است و بعدها به قصیده لامیه مشهور گشته، جایگاه متمایزی دارد. این تمایز، هم از جهت محتوای ایمانی و هم از جهت ساختار و محتوای ادبی است. یکی از مسائلی که می‌تواند اهمّیت یک شعر را از جهت ادبی روشن سازد، استشهاداتی است که ادیبان به آن شعر داشته‌اند. قصیده لامیه حضرت ابوطالب علیه السلام نیز از این قاعده مستثنا نیست و میزان و کیفیّت استشهادات به آن نه تنها جایگاه ادبی و اهمّیت این قصیده را مشخص می‌کند بلکه جایگاه رفیع و اصالت ادبی شاعر را نیز روشن می‌سازد. این مقاله در صدد است که با جمع‌آوری و بررسی استشهادات به شعر ابوطالب علیه السلام در حوزه‌های مختلف ادبی، جایگاه ویژه ایشان و قصیده لامیه را در ادب عربی تبیین نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - نگاهی تحلیلی به کتاب «ایمان ابی‌طالب» شیخ مفید
رضا عطاییجناب ابوطالب، یکی از چهره‌های نامداری است که عالمان شیعه و اهل تسنّن درباره ایمان وی کتاب‌های مستقلّی نوشته و بحث‌های فراوانی را ارائه کرده‌اند. ژرف‌اندیشی و سیاست پیشگى شیخ القریش، باعث شده که عدّهاى از اهل تسنن، در ایمان ایشان تردید داشته و اتّهام شرک بر آن حضرت وار چکیده کاملجناب ابوطالب، یکی از چهره‌های نامداری است که عالمان شیعه و اهل تسنّن درباره ایمان وی کتاب‌های مستقلّی نوشته و بحث‌های فراوانی را ارائه کرده‌اند. ژرف‌اندیشی و سیاست پیشگى شیخ القریش، باعث شده که عدّهاى از اهل تسنن، در ایمان ایشان تردید داشته و اتّهام شرک بر آن حضرت وارد کنند. شیخ مفید با استناد به آیات قرآن، روایات اهل بیت علیهم السلام، اشعار ابوطالب و گزارش‌های تاریخی، کتاب «ایمان ابوطالب» را در اثبات ایمان ایشان نگاشته است. پیش از کتابِ شیخ، کتاب‌های دیگری به دست دانشمندان مختلف به رشته تحریر در آمده بود که متاسفانه از بین رفتند؛ به همین دلیل، کتاب «ایمان ابوطالب» به جهت قدمت تاریخی و جایگاه مؤلّف، از اهمّیت خاصی برخوردار است. مقاله حاضر، نگاهی تحلیلی به این رساله است. مستندسازی روایات و گزارشات تاریخی و ارائه گزارشی از کتاب، جزو فوائد تحقیق پیشِ روست پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - گذری بر کتاب «ابوطالب الصّحابی المفتری علیه» اثر عبدالزّهراء عثمان محمّد
محمدحسین فیض اخلاقیجناب ابوطالب، حامی رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از وفات عبدالمطلب بود. جای‌جای تاریخ از حمایت‌های بی‌دریغ ایشان از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و همچنین ایمان او سخن می‌گوید. با این وجود در چند روایت که در منابع اهل سنّت ثبت شده به وی تهمت بی‌ایمانی زده شده است. چکیده کاملجناب ابوطالب، حامی رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از وفات عبدالمطلب بود. جای‌جای تاریخ از حمایت‌های بی‌دریغ ایشان از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و همچنین ایمان او سخن می‌گوید. با این وجود در چند روایت که در منابع اهل سنّت ثبت شده به وی تهمت بی‌ایمانی زده شده است. بسیاری از دانشمندان برای دفاع از جناب ابوطالب، کتاب‌ها و مقالاتی را به نگارش درآورده‌اند که «عبدالزهراء عثمان محمّد» از آن جمله است. کتاب وی با عنوان «ابوطالب، الصّحابی المفتری علیه» 14 بخش دارد که به پنج بخش کلّی فضایل اجداد رسول خدا صلی الله علیه و آله و ابوطالب، فرازهایی از زندگانی ابوطالب به همراه رسول خدا صلی الله علیه و آله، ایمان ابوطالب در اشعار وی و احادیث اهل بیت علیهم السلام، چرایی تهمت بی‌ایمانی به ابوطالب و پنهان‌کردن عبادت توسّط ایشان و نقد حدیث دال بر بی‌ایمانی ایشان ذیل آیه 26 سوره انعام قابل تقسیم است. این مقاله با هدف خلاصه‌کردن کتاب یادشده در پنج بخش سامان یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - نگاهی به کتاب «ابوطالب مؤمن قریش» محتوا و روش
عباس محمودییکی از شبهات مطرح‌شده درباره حضرت ابوطالب علیه السلام ، مسأله ایمان آن حضرت است. تاکنون آثار متعدّدی در پاسخگویی به این شبهه منتشر شده است. کتابِ ابوطالب مومن قریش، از جمله آثار قوی و اثرگذار در این زمینه است. مؤلّف این کتاب «عبدالله خنیزی» از عالمان معاصر منطقه قطیف عر چکیده کاملیکی از شبهات مطرح‌شده درباره حضرت ابوطالب علیه السلام ، مسأله ایمان آن حضرت است. تاکنون آثار متعدّدی در پاسخگویی به این شبهه منتشر شده است. کتابِ ابوطالب مومن قریش، از جمله آثار قوی و اثرگذار در این زمینه است. مؤلّف این کتاب «عبدالله خنیزی» از عالمان معاصر منطقه قطیف عربستان است. این اثر در دو بخش اصلی تنظیم گردیده که بخش اوّل آن با عنوان «فی مدارج الحیاة» آمده و بخش دوم به «فی ذمّة التاریخ» نامگذاری شده است. گذشته از علل معنوی، محتوا و روش، دو عامل اصلی موفقیت هر کتاب در اثرگذاری بر مخاطب است از این رو بررسی محتوای کتابِ ابوطالب مؤمن قریش و شناسایی روش مؤلّف در ارائه مطالب، ضروری است. هدف این پژوهش، کشف شیوه و روش خنیزی در اثبات ایمان ابوطالب علیه السلام و نحوه پاسخگویی به این شبهه است. فایده این مقاله، ارائه خلاصه محتوای کتاب خنیزی به عنوان الگویی مناسب در تحلیل و بررسی شبهات اعتقادی به جامعه علمی و پژوهشگران این عرصه است. روش خنیزی در گزینش و تحلیل محتوا می تواند در چگونگی بهره گیری از حدیث و تاریخ جهت ردّ یک ادعا و یا اثبات مطلب، موثر باشد. پرونده مقاله