• فهرست مقالات رسول عطایی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزش‌سنجی سند و متن دعای هفت هیکل
        رضا  عطایی رسول عطایی
        دعای هفت هیکل یکی از متونی است که در سالیان اخیر میان مردم معروف شده است. این دعا متشکّل از فقرات هفتگانه بوده که به هر فقره، عنوان «هیکل» اطلاق می شود. این متن با عنوان «هفت هیکل» در کتاب «گنج‌های معنوی» آمده است. مرحوم کفعمی نیز در کتاب «جُنَّةُ الاَمانِ الواقيَة» معر چکیده کامل
        دعای هفت هیکل یکی از متونی است که در سالیان اخیر میان مردم معروف شده است. این دعا متشکّل از فقرات هفتگانه بوده که به هر فقره، عنوان «هیکل» اطلاق می شود. این متن با عنوان «هفت هیکل» در کتاب «گنج‌های معنوی» آمده است. مرحوم کفعمی نیز در کتاب «جُنَّةُ الاَمانِ الواقيَة» معروف به «المصباح»، هفت دعا را با عنوان «الهیاکل» ذکر می کند که با متن مذکور در کتاب «گنج‌های معنوی» تفاوت زیادی دارد. وجود پرسش هایی دربارۀ اعتبار و انتساب این دعاها و ذکر خواصّ متعدّد برای آن در کنار روی‌آوری مردم به آن، ارزشگذاری این متون را ضروری می سازد. نگاشتۀ حاضر به اعتبارسنجی این دعا پرداخته و برای نخستین بار با منبع شناسی، بررسی متون مشابه و تخریج آن از منابع شیعه، آن را ارزیابی کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی تاریخ و متن دعای «عدیله»
        رسول عطایی
        دعای عدیله یکی از دعاهای نسبتا معروف است. برخی، خواندن این دعا را برای حفظ و تثبیت ایمان و در امان‌ماندن از فراموشیِ عقاید در هنگام مرگ، توصیه کرده‌اند. متن دعای عدیله توسّط شیخ عبّاس قمی در کتاب «مفاتیح الجنان» آمده و در کتاب «مفتاح الجنان» نیز با عنوان «دعاء العدیلة ا چکیده کامل
        دعای عدیله یکی از دعاهای نسبتا معروف است. برخی، خواندن این دعا را برای حفظ و تثبیت ایمان و در امان‌ماندن از فراموشیِ عقاید در هنگام مرگ، توصیه کرده‌اند. متن دعای عدیله توسّط شیخ عبّاس قمی در کتاب «مفاتیح الجنان» آمده و در کتاب «مفتاح الجنان» نیز با عنوان «دعاء العدیلة الکبیر» وجود دارد. کاربرد و شهرت این دعا در میان مردم از یک سو و وجودنداشتن تحقیقی مستند در رابطه با سند و متن آن از سوی دیگر، اعتبارسنجی این دعا را ضروری می‌کند. هدف از این پژوهش، تبیین جایگاه دعای عدیله در منابع روایی شیعه است. نوشته حاضر برای نخستین بار با منبع یابی، سندشناسی، بررسی محتوایی، طرح دیدگاه‌های گوناگون و ارزیابی این دعا با برخی ملاک‌های موجود در پذیرش متون حدیثی، به اعتبارسنجی آن پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - چگونگی رمزگشایی از نشانه‌های کتاب‌ها و نویسندگان در نسخه‌های خطّی
        رسول عطایی
        نگاشتن با قلم و دوات بر روی کاغذ و مشابه آن، محدودیت‌هایی را برای نویسندگان ایجاد می‌کرد. آنها تلاش می‌کردند تا بر برخی از این کاستی‌ها غلبه کنند. قراردادن نشانه‌های اختصاری برای شماری از واژگان، یکی از راه‌های مستنسخان برای غلبه بر کمبود کاغذ، دوات، قلم و فرصت بود. شنا چکیده کامل
        نگاشتن با قلم و دوات بر روی کاغذ و مشابه آن، محدودیت‌هایی را برای نویسندگان ایجاد می‌کرد. آنها تلاش می‌کردند تا بر برخی از این کاستی‌ها غلبه کنند. قراردادن نشانه‌های اختصاری برای شماری از واژگان، یکی از راه‌های مستنسخان برای غلبه بر کمبود کاغذ، دوات، قلم و فرصت بود. شناخت این علامت‌ها برای خوانش نسخه‌های خطّی، ضروری است. برای کشف معنای این نشانه‌ها می‌توان از راه‌هایی بهره برد. نوشتار حاضر، بخشی از این راه‌ها را متناسب با عنوان کتاب‌ها و نویسندگان معرّفی نموده و شماری از علامت‌ها را با تکیه بر کتاب «دلائل الاحکام» شناسایی کرده است. روش و محتوای این کار در مستنسخات قرآنی و حدیثی نیز کاربرد دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - راه‌هایی برای کشف معنای علائم اختصاری در نسخه های خطّی
        رسول عطایی
        بازسازی و تصحیح نسخه های خطّی همواره از دغدغه های عالمان بوده است. یکی از امور مورد نیاز برای تصحیح این نُسخ، داشتن آگاهی درست از علائم اختصاریِ به‌کاررفته در این دست‌نوشته‌ها است. آشنایی با معنای نشانه های به‌کاررفته در نسخه‌ها خوانش آنها را آسان کرده و دشواری‌های تصحی چکیده کامل
        بازسازی و تصحیح نسخه های خطّی همواره از دغدغه های عالمان بوده است. یکی از امور مورد نیاز برای تصحیح این نُسخ، داشتن آگاهی درست از علائم اختصاریِ به‌کاررفته در این دست‌نوشته‌ها است. آشنایی با معنای نشانه های به‌کاررفته در نسخه‌ها خوانش آنها را آسان کرده و دشواری‌های تصحیح را کاهش می‌دهد. پی‌بردن به معنای این علائم، خود، نیازمند دنبال‌کردن راه‌هایی است که نوشته کنونی با ارائه شیوه هایی جهت کشف معنای این علائم، تعدادی از علامت‌ها را با تکیه بر کتاب «دلائل الاحکام» معرّفی می‌کند. پیشتر نگاشته دیگری از همین قلم در شماره نهم این مجلّه درباره موضوع کنونی منتشر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - گزارشی از نگاشته‌های موجود در کتاب «ابوطالب درفش یکتاپرستی»
        رسول عطایی
        صفحات تاریخ دربردارنده سرگذشت بزرگ‌مردی است که تمام هستی‌اش را در راه پیشبرد اسلام نهاد؛ ابوطالب، شخصیتی که گاه جفاکارانه، برخی سخن از کفرش به میان آورده‌اند. در دفاع از حضرت ابوطالب علیه السلام تاکنون بسیار قلم زده‌اند. یکی از این نگاشته‌ها کتاب «ابوطالب درفش یکتاپرستی چکیده کامل
        صفحات تاریخ دربردارنده سرگذشت بزرگ‌مردی است که تمام هستی‌اش را در راه پیشبرد اسلام نهاد؛ ابوطالب، شخصیتی که گاه جفاکارانه، برخی سخن از کفرش به میان آورده‌اند. در دفاع از حضرت ابوطالب علیه السلام تاکنون بسیار قلم زده‌اند. یکی از این نگاشته‌ها کتاب «ابوطالب درفش یکتاپرستی» است. این کتاب نوشته‌هایی از نویسندگان شیعه و سنّی را جمع‌آوری کرده که به شخصیت ابوطالب و نقش بی‌بدیل او در اسلام اشاره دارند. در مقاله حاضر، نوشته‌های موجود در این کتاب معرّفی و به گزارشی از محتوای آنها پرداخته می‌شود. همچنین، منابعِ گزارش‌های تاریخی و روایات استفاده‌شده در کتاب مذکور برای مستندسازیِ گزارش‌ها ذکر شده پرونده مقاله